Το Διαζύγιο και η στάση των γονιών

• psixologiaadmin
• 26.10.2015
• 2 Comment
• Άρθρα

Οι γονείς που πρόκειται να χωρίσουν συχνά ανησυχούν για τις συνέπειες που θα έχει το διαζύγιο στα παιδιά τους. Οι έρευνες ωστόσο δείχνουν ότι δεν είναι το διαζύγιο αυτό κάθε αυτό που μπορεί να δημιουργήσει κοινωνικοψυχολογικές δυσκολίες στα παιδιά, αλλά το πώς οι ίδιοι οι γονείς θα χειριστούν το διαζύγιο.

Το διαζύγιο θεωρείται μία απο τις πιο τραυματικές εμπειρίες που μπορεί να ζήσει ένα παιδί. Οι αντιδράσεις του παιδιού εξαρτώνται απο την προσωπικότητα και την ηλικία του, την ένταση και τη διάρκεια των γονικών συγκρούσεων καθώς και την ποιότητα των σχέσεων του με τους γονείς και τα σημαντικά πρόσωπα με τα οποία έρχεται σε επαφή.

Ο χωρισμός των γονέων αποτελεί ενα έντονα στρεσογόνο γεγονός στη ζωή των παιδιών το οποίο προκαλεί έντονα συναισθήματα και αντιδράσεις.Τα συχνότερα απο αυτά είναι τα ακόλουθα:

Ο φόβος της αλλαγής: Ο κόσμος στον οποίο ζούσαν και ένιωθαν ασφάλεια αλλάζει. Ο ένας από τους δύο γονείς δεν θα είναι καθημερινά μαζί τους και η καθημερινή ρουτίνα αλλάζει. Πρόκειται για μια κατάσταση μεγάλων αλλαγών στη ζωή των παιδιών που αναπόφευκτα τους δημιουργεί φόβο, άγχος και αβεβαιότητα.

Ο φόβος της εγκατάλειψης: Τα παιδιά που ζουν το διαζύγιο, νιώθουν έντονα τον φόβο της εγκατάλειψης. Χάνοντας τον ένα από τους δύο γονείς, το αίσθημα της προοπτικής να μείνουν μόνα στον κόσμο μεγαλώνει καθώς νιώθουν ότι εάν χάσουν τον ένα από τους δύο γονείς, υπάρχει ο πραγματικός κίνδυνος να χάσουν και τον άλλο.

Αρνηση: Τα παιδιά συχνά αρνούνται να παραδεχτούν τη νέα κατάσταση ώς μόνιμη. Επίσης, μπορεί να αρνούνται να αλλάξουν σπίτι ή να μιλήσουν σε έναν απο τους δύο ή και τους δύο γονεις.

Ενοχή: Συχνά τα παιδιά αισθάνονται ότι φταίνε αυτά για τις συγκρούσεις και το διαζύγιο των γονιών τους. Αυτή η πεποίθηση ενισχύεται ιδιαίτερα όταν οι γονείς συγκρούονται μπροστά στα παιδιά ή με αφορμή κάποια συμπεριφορά του παιδιού.

Στην προσχολική ηλικία μπορεί να παρατηρηθεί επιστροφή του παιδιού σε προγενέστερα στάδια εξέλιξης όπως νυχτερινή ενούρηση. Στη σχολική και εφηβική ηλικία μπορεί να εμφανίσουν σημάδια κατάθλιψης ή αντικοινωνική συμπεριφορά. Επίσης, παρατηρείται έλλειψη προσοχής και έκπτωση των ακαδημαϊκών τους επιδόσεων. Συχνά οι έφηβοι απομακρύνονται απο την οικογένεια τους και δίνουν περισσότερη βαρύτητα στους φίλους.

Ο χωρισμός των γονιών, έαν δεν έχει ακολουθήσει ήπιες και συναινετικές διαδικασίες, μπορεί να αφήσει στα παιδία σημαντικό αποτύπωμα που να επηρεάσει διάφορους τομείς της ενήλικης τους ζωής. Τα παιδιά αυτά στην ζωή τους ώς ενήλικες έχουν μειωμένη ικανότητα να διαμορφώσουν σταθερές σχέσεις με άτομα του άλλου φύλου, μπορεί να είναι οξύθυμοι, ανασφαλείς και να έιναι πιο επιφυλακτικοί στις σχέσεις τους με τους άλλους. Παρόλ’ αυτά, τα παιδιά που ζούν σε δυστυχισμένες οικογένειες με διαρκείς καβγάδες και έντασεις μπορεί να παρουσιάσουν περισσότερα προβλήματα απο αυτά που οι γονείς τους κατέληξαν στο χωρισμό.

Μία απο τις σημαντικότερες παραμέτρους που καθορίζει τις επιπτώσεις του διαζυγίου στα παιδιά είναι η στάση των γονέων τόσο πρίν όσο και μετά το διαζύγιο. Οι γονείς έχουν υποχρέωση να προστατέυσουν το παιδί και να το απομακρύνουν απο τις εχθρικές συγκρούσεις και τις εντάσεις που εξελίσσονται στην οικογένεια.

Επίσης, το ζευγάρι μπορεί λανθασμένα να προσπαθεί να κρύψει απο τα παιδιά την απόφαση του διαζυγίου. Το παιδί τότε βρίσκεται σε μία συνεχή αβεβαιότητα και άγχος για το τί συμβαίνει ή τί πρόκειται να συμβεί. Γι’ αυτό και οι γονείς, όσο δύσκολο και να είναι, πρέπει να πάρουν μια ξεκάθαρη και όσο το δυνατόν πιο σύντομη απόφαση. Επίσης, να μιλήσουν με ειλικρίνια στο παιδί και να ανακοινώσουν την απόφασή τους σαν μιά απο κοινού απόφαση η οποία δεν επηρεάζει τη σχέση τους με το παιδί ούτε τους απαλλάσει απο τα γονεϊκά τους καθήκοντα.

Μετά το διαζύγιο, οι γονείς πρέπει να προσπαθήσουν να διατηρήσουν μια σταθερότητα στη ζωή των παιδιών. Η κατοικία του παιδιού καθώς και οι καθημερινές του συνήθειες πρέπει να είναι σταθερές ώστε να μειωθεί το άγχος και η αβεβαιότητα που νιώθει το παιδί. Οι συχνές και σταθερές συναντήσεις και η επικοινωνία του παιδιού με τον γονέα που δεν έχει την επιμέλεια, κάνει το παιδί να καταλάβει πως ο γονιός του παραμένει δίπλα του σε ότι αυτό χρειαστεί.

Απαραίτητη προϋπόθεση είναι και η κοινή φροντίδα των δύο γονιών για το παιδί και η έλλειψη του ανταγωνισμού μεταξύ τους με σκοπό την μονοπώληση της αγάπης του παιδιού. Ακόμη, οι γονείς δεν πρέπει να υπερπροστατεύουν τα παιδια τους ή να χαλαρώνουν τους κανόνες πειθαρχίας. Τα περισσότερα παιδιά έχουν ανάγκη απο πειθαρχία και όρια τα οποία με τις τόσες αλλάγες που συμβαίνουν γύρω τους πρέπει να είναι σταθερά. Τέλος, οι γονείς δεν πρέπει να ξεχνούν κατα τη διάρκεια της δικής τους δοκιμασίας οτι τα παιδιά χρειάζονται τη δική τους βοήθεια ώστε να κάνουν την κατάσταση όσο πιο ανώδυνη και ασφαλή γι’αυτά.

Νατάσα Παπαμάρκου
Κλινική Ψυχολόγος- Ειδ. Συνθετική Ψυχοθεραπεύτρια